موضوعات فیلم متناسب با جامعه و خانواده باشد

 به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا،  سینما به‌ عنوان یکی از مکان‌ها یا سرگرمی‌های خانوادگی شناخته شده که خانواده‌های ایرانی چه آن‌ها که صرفاً یک زوج هستند و چه خانواده‌هایی گسترده‌تر که با چند فرزند تعریف می‌شوند برای سرگرمی خود یا تفریح اعضای خانواده، سینما را انتخاب می‌کردند.

از سوی دیگر به‌ واسطه ارزش و منزلتی که نهاد خانواده در فرهنگ ما دارد، فیلم‌ها یا سریال‌های خانوادگی، مخاطبان زیادی داشته و همواره یکی از ژانرهای سینمایی پرطرفدار در ایران ملودرام‌های خانوادگی بوده‌است.

به‌همین دلیل هم معیار گزینش صداوسیما در پخش فیلم‌های سینمایی ژانرهای خانوادگی است و این البته صرفاً یک انتخاب یک‌طرفه نیست و مخاطبان هم بشتر خواهان دیدن فیلم‌های خانوادگی هستند. پیچیدگی مفهوم یا منزلت خانواده در سینمای ایران ابعاد دیگری هم دارد.

علاوه بر جایگاه فرهنگی و سنتی نهاد خانواده در ایران، آسیب‌ها و معضلات خانوادگی نیز در واقعیت اجتماعی، قضیه‌ای پردامنه است و به عنوان یک مسئله جدی فردی و اجتماعی با طیف زیادی از زنان و مردان جامعه در ارتباط است

فیلم‌هایی چون «تگزاس» معنای کمدی را در سینمای ایران عوض کرده‌اند و صرف خنده گرفتن از مخاطب، آن‌ هم با شوخی‌های مبتذل، بیننده را راضی نگه می‌دارند و فیلم‌سازان بعدی را نیز تشویق به ساخت فیلم‌هایی بی سروشکل و شلخته‌وار می‌کنند تگزاس» هم مانند فیلم‌های مشابهش که اتفاقاً این روزها از در و دیوار می‌بارند، نه‌ تنها چیزی به سینمای ایران اضافه نمی‌کند که ژانر کمدی را بیش‌ از پیش به قهقرا می‌برد.

بدیهی است که اولین گام برای احقاق حقوق فرهنگی مردم، شناسایی و تبیین این حقوق و مصادیق آنهاست. مردم، مسئولان و رسانه ها همه باید نسبت به حقوق فرهنگی اشراف پیدا کرده و مطالبه گر آنها باشند. گام بعدی تنظیم سازوکارهای احقاق حقوق فرهنگی و مواجهه با تخریب های فرهنگی است.

امروز جامعه با آسیب های اجتماعی فراوانی مواجه است که ریشه آنها در تضعیف مؤلفه های فرهنگ خودی نهفته بوده اما هیچ یک از ده‌ها دستگاه و نهاد فرهنگی کشور و هزاران مدیر و کارمند گذشته و حال این ساختارها پاسخگوی کم کاری‌ها و بعضاً تخریب های صورت گرفته در این حوزه نیستند.

گام دیگر تعیین متولی پیگیری حقوق فرهنگی است. طبیعی است که بدون برنامه ریزی، رصد و پایش مستمر نمی توان از حقوق فرهنگی جامعه دفاع کرد. به این ترتیب تا زمانی که مصادیق حقوق فرهنگی مردم تبیین نشده و متولی دفاع  از آنها مشخص نباشد، همچنان باید شاهد آثاری بود که باعث ترویج فساد اخلاقی و فرهنگی در جامعه می‌شوند.

باید از فیلمنامه نویس‌ها بپرسیم که چرا به این سمت رفته‌اند. شاید خلاقیت کم شده است و سوژه کم آورده‌اند. شاید دارند از روی دست هم می نویسند. باید از آنهایی که این موضوعات را مطرح می‌کنند بپرسیم اگر فیلمسازان غربی خانواده را بهتر نشان می‌دهند شاید دلیلش این است که آن‌ها فیلم سازان بهتری هستند.

اینکه این‌طور هست یا آن‌ها می‌توانند نشان بدهند دو موضوع است. اینکه هست یا نیست را نمی‌دانم، اما اینکه آن‌ها فیلمسازان بهتری هستند که فیلمی می‌سازند که مخاطب آن‌را باور می‌کند باید ما هم این‌گونه فیلم بسازیم. قصه باید بتواند مخاطب را درگیر و همراه خودش کند تا حرفی را که می‌خواهد بزند را باور کند و باید بگردیم به دنبال نکاتی که باعث می‌شود درگیر فیلم شویم.

اگر موضوعات سرگرم کننده باشد بر مخاطب تأثیر می‌گذارد. موضوعات باید در عین سرگرم‌کنندگی، متناسب با موضوعات مختص جامعه و مناسب خانواده  باشد.

فریده ذاکری- عضو انجمن منتقدان سینمای ایران